Almanya Denklik
Almanya
Almanya yabancı öğrenciler için son yıllarda çok popüler olan bir ülke. Bunun temel sebeplerinden bununla ilgili daha önce bir yazı yazmıştım. ( Bkz. Neden Almanya? ) Türk öğrenciler açısından bakınca da Almanya’da alacağınız mükemmel eğitim ve sonrasında büyük ihtimalle çalışacağınız bir işe ek olarak kendinizi yaban ellerde hissetmeyeceğiniz kesin. Son istatistiklere göre Almanya’daki Türk nüfusu 2 milyon 800 bin ve bunların yaklaşık 1,5 milyonu Alman vatandaşı. Gittiğinizde bazı şehirlerde her 10 kişiden birinin Türk olduğunu fark edeceksiniz. ( Köln ya da Hannover gibi )
Denklik
Ancak öğrenciler açısından en temel ihtiyaçlardan biri de hiç şüphesiz YÖK denkliği olacak. Çok fikir sahibi olmayanlar için “denklik” kavramını şöyle açabiliriz. Yurtdışındaki yüksek öğrenim kurumlarından alınan diplomaların Türkiye’de geçerli olma haline denklik deniyor. Etrafınızda yurt dışında okuyup denklik alamayan kişiler olabilir ancak temelde hangi ülkede okudukları çok önemlidir. Örneğin girişimiz kolay diyerek Sofya Üniversitesinde Tıp okuduysanız dönüp burada çalışma imkanınız sıfıra yakın.
İyi haber şu ki Almanya’da dünya ilk 1000 üniversite sıralamasına 57 ( en son baktığımda ) üniversite giriyor. Bunun anlamı şu bu okullardan alacağınız diplomalar Türkiye’de denk sayılıyor ( Yine de YÖK’e başvuracaksınız ama formaliteden ibaret ).
Fachochschule’lerin Tanınması
Almanya’da 400 civarı üniversite var ancak hepsi derecelendirme kuruluşlarının listesinde değil. Bu durum aslında temel bir anlam kargaşasından kaynaklı. Almanya’da çok sayıda bulunan Fachochschule ya da Hochschule denilen ( Uygulamalı bilimler üniversitesi diye çevrilebilir ) daha çok pratiğe odaklı okulların üniversite tanımı altında geçmemesi. Bu okulların denkliği yok mu diye sorarsanız burada parantez açmak gerekecek. Almanya’daki hemen hemen tüm okullar YÖK tarafından tanınıyor ( ben olmayanına rastlamadım dersem anlarsınız). Seçeceğiniz okulun YÖK tanınırlığı olup olmadığı E-devlet üzerinden sorgulanabiliyor. Almanya’daki hangi üniversite ya da Fachochschule/Hochschule’yi seçerseniz seçin tanınırlığının ( Akredite dersek daha anlaşılır olabilir ) olduğunu göreceksiniz. Bu okulların farklılıkları ile ilgili başka bir makale yazmayı düşünüyorum. ( Bkz. Fachhochschule Nedir? ) Ancak şunu bilmelisiniz ki Almanya’da okursanız her türlü okulunuz YÖK tarafından tanınacaktır.
Okulunuz YÖK’ün Listesindeyse Denklik Olduğu Anlamına mı Gelir?
Bir okulun YÖK tarafından tanınıyor olması denklik verileceği anlamına gelmiyor. Pek çok ülke ve üniversite bu anlamda kara listede olabilir ( Almanya bu konuda rüştünü ispatlamış ve çok güvenilen ülkeler içerisindedir ). Daha öncelerde yapılan pek çok arkadan dolanma girişimi nedeni ile YÖK ince eleyip sık dokuyor. Genel kural olarak YÖK ilk 1000’e giren üniversiteler dışındakilerde mezun öğrencilerden mezun oldukları programa göre bazı şartları yerine getirmelerini isteyebilir( Bazı programlar için fark derslerinin Türkiye’de alınması ya da bir sınavla bilginizin kanıtlanması istenebilir.) Örneğin herhangi bir ülkede hukuk okuduğunuzda Türkiye’de denklik için Türk hukuku ile ilgili ek dersleri almanız istenecektir. Ancak çoğu mühendislikte böyle bir şey karşınıza çıkmayacak. Hele hele bir Alman üniversitesinden ( İster üniversite ister Fachochschule olsun ) mezuniyetinizin denkliği konusunda bir sıkıntı çıkma olasılığı çok düşüktür.
Burada bir parantez açmak gerek sanırım. Almanya’da bazı programlar oldukça popülerdir ve bazı danışmanlar çok fazla araştırma yapmadan danışanlarını bunlara yönlendirirler. Sıkıntı Almanya’da okuyacağınız programın Türkiye üniversitelerinde bir karşılığı olması gerektiğinde ortaya çıkıyor. Almanya’daki programın müfredatı bizdeki bir programla eşleşemeyince denklik anlamında problem yaşamaya başlarsınız ( örn. Wirtschaftsinformatik ). Aslında sıkıntı okulun kalitesinden değil program bizde uygulanmıyor oluşundan kaynaklıdır. O yüzden dikkat diyorum.
YÖK denklik kriterleri:
YÖK denklik şartlarını kısaca özetlersek;
Ortaöğrenimini Türkiye’de tamamlayan ve yurtdışında eğitime başladığı yıl; CWTS Leiden Ranking, Academic Ranking of World Universities (Shanghai), University Ranking by Academic Performance (URAP), QS World University Rankings ve Times Higher Education (THE) World University Ranking tarafından yapılan dünya üniversite sıralamalarında ilk 1.000 üniversite içerisine giren üniversiteler direkt olarak denk sayılıyor. ( Yukarıdaki istisnai duruma dikkat )
Bunun dışında kalan yurtdışındaki yükseköğretim kurumlarında eğitim almak isteyenler için mezuniyet sonrası denklik işlemlerinde ön koşul olarak;
- 2015-2016 eğitim-öğretim yılından itibaren, eğitime başlayacakları yıl, ÖSYM tarafından yapılan YGS ve LYS’ye girmiş olmaları,
- Tıp doktorluğu alanındaki sıralamada ilk 40 bin, hukuk alanında ilk 150 bin , mimarlık alanında ilk 200 bin ve mühendislik alanında ilk 240 bin içinde yer almaları,
- ÖSYS Kılavuzunda yer alan tıp, hukuk, mimarlık ve mühendislik dışındaki diğer alanlarda en az, Türkiye’deki yükseköğretim kurumları bünyesindeki programlara yerleşen en son öğrencinin almış olduğu puanı almaları,
- ÖSYS Kılavuzunda yer almayan alanlarda eğitim alacakların ise ön lisans programları için herhangi bir puan türünde en az 140, lisans programları için herhangi bir puan türünde en az 180 puan almaları gerekiyor.
Denklik ciddi bir sorun olabilir, kendinizi sağlama alın
Size başka bir fikir vereyim: hangi okuldan kabul alırsanız alın okumaya gitmeden önce E-devletten okulun akreditasyonu olduğunu belirten çıktıyı, daha da iyisi YÖK’ten okulun denkliğinin olduğunu belirten bir resmi yazı alın ve okulun sonuna kadar saklayın ( Gerçi bu yazıyı almak içinde Ankara’da ensesi kalın bir dayınızın olması lazım ama varsa diye söyledim ). Okulunuz bittikten sonra E-devlet üzerinden bir ön başvuru yapıyor ve randevu alıyor, randevu tarihinde YÖK’e giderek belgelerinizi teslim ediyorsunuz. Sonrasında diplomanız bir kurulun incelemesine sokuluyor. İncelemede bir sıkıntı çıkmazsa denkliğiniz YÖK yürütme kurulu tarafında onaylanarak size bildiriliyor. Şimdiden başarılar.
Sorularınız olursa bana recep[at]recepdayi.com.tr mail adresinden, sosyal medya üzerinden ve yorum kısmından ulaşabilirsiniz. Bilgi paylaştıkça çoğalır. Lütfen paylaşın.
